Recepten

Aardappel Aardpeer Alfalfa Andijvie Appel Asperges Aubergine Avocado Bataat Bataviasla Bewaren van groente Bieten Bindsla Bleekselderij Bloemkool Boerenkool Bosbiet Bosknoflook Bospeen Bosui Boterknolletjes Broccoli Capucijners Champignons Chinese kool Courgette Doperwten Eikebladsla Gemengde groenten Groene kool Groenlof Groenselderij IJsbergsla Kapucijners Kiemen Knoflook Knolselderij Knolvenkel Komkommer Koolraap Koolrabi Krielaardappeltjes Kropsla Krulandijvie Lente-ui Lollo rossa Mais Mangold Meiraapjes Paars mosterdblad Paksoi Palmkool Paprika Pastinaak Peen Peertjes Peterselie Peultjes Pompoen Portabella Postelein Prei Pronkbonen Raapjes Raapstelen Rabarber Radicchio Radijs Rammenas Regenboogpeen Rode bieten Rode kool Romanesco Roodlof Rucola Savooiekool Schorseneren Selderij Sla Snijbiet Snijbonen Spekbonen Sperziebonen Spinazie Spitskool Spruitjes Stengelui Stoofperen Suikermais Taugé Tomaat Topinamboer Tuinbonen Uien Veldsla Venkel Wilde spinazie Winterpeen Winterpostelein Witlof Witte kool Wortel Wortelpeterselie Yacón IJsbergsla Zilverstelen Zoete bataat Zuurkool

* Tips voor het bewaren van groente *

Aardappelen

Krieltjes hebben hun eigen plekje onder Krielaardappels ↓.

Aardpeer

Hoe aardperen schoonmaken?
Aardperen hoeven niet geschild te worden! Goed wassen is voldoende. Mocht je hem toch willen schillen, doe dit dan na het koken, dan gaat de schil er gemakkelijker af.

Hoe aardperen bereiden?
Koken in weinig water, maximaal 15 à 20 minuten, anders valt hij uit elkaar. Je kan een aardpeer ook in schijfjes snijden en bakken of aan soep toevoegen. Wie optimaal de lichtzoete, notige smaak wil proeven, moet de aardpeer ook eens rauw proberen.

Andijvie

Andijvie is geschikt voor een lekkere stamppot. Tip voor een lekkere pittige variant: voeg blauwe kaas en cashewnoten toe.

Appel

Asperges

Aubergine

Avocado

Bataviasla

zie Bataviasla onder Sla

Bieten (gele en rode)

Gele bietjes zijn zoeter dan rode biet, heel geschikt voor bijvoorbeeld rauwe bietensla. Ze geven niet af, en worden om die reden ook vaak in groentemengsels gebruikt.

*TIP* voor het verse loof van de bosbiet:
• U kunt het als vervanging gebruiken in alle recepten met snijbiet.
• Gebruik een beetje loof (blad en stengel) fijngesneden in salades. De zoetige, zachte smaak is een heerlijke en verrassende combinatie met groene sla.
• Snij het loof in reepjes en bak het licht mee in een roerbakschotel.
• Heeft u de bietjes gekookt, dan kunt u het fijngesneden loof, een gesnipperd uitje en de in stukjes gesneden bietjes nog 5 min. met een scheutje olie en azijn laten stoven.

*TIP* voor grote bieten: niet koken, maar bakken! Schil ze rauw, snij ze in kleine blokjes en bak de blokjes in olie. Zo klaar!

Bindsla

zie Bindsla onder Sla

Bloemkool

Boerenkool

Bosknoflook

*TIP* voor bosknoflook: snij het fijn en gebruik het vers (als garnering) of gebakken, in soepen, salades, roerbakgroenten en rijstschotels.

Bosui (stengelui, lente-ui)

Broccoli

Champignons

Chinese kool

Chinese kool is gemakkelijk te bereiden en snel gaar. U kunt 'm koken, stoven, roerbakken of rauw eten. Voor salades kunt u het beste het binnenste gedeelte gebruiken. Want hoe meer naar binnen toe, hoe malser de bladeren zijn.
Voor stoven of koken geldt een bereidingstijd van ongeveer 10 minuten. Roerbakken kan iets korter. De bladeren worden vaak gebruikt om ingrediënten in te pakken.

Courgette

Doperwten

Verse doperwten met ui en prei

Gemengde groenten

Soepen

Overig

Groene kool, savooiekool

Groenlof

Groenlof is familie van de andijvie. Alle andijvie-recepten kunnen ook met groenlof bereid worden. Omdat de bladeren van de groenlof wat steviger zijn dan andijvie, is het goed om de groenlof zeer fijn te snijden. Ook heerlijk als winterse sla met een wat zoetere dressing.

Kapucijners

Kiemen (taugé, alfalfa, …)

Alfalfa is een spruitgroente van de zaden van de van luzerneklaver, die in het donker gekiemd zijn.
De alfalfa smaakt rauw heerlijk in salades en op belegde broodjes. Goede combinaties zijn te maken met tomaat, hardgekookt ei, gerookte zalm en kaas.
De naam Al-fal-fa komt uit het Arabisch en betekent ‘vader van alle voedsel’.

Knolselderij

Tips voor knolselderij
• Snijd de knolselderij in plakken en borstel ze schoon of schil de plakken dik. Kook de plakken 5 min. in water met zout, dep ze droog en bak ze aan beide kanten in olijfolie. Bestrooi ze met kruidenzout of gomasio en serveer met een graansoort en een kleine salade.
• Rauw geraspte knolselderij is heerlijk met een fris-romige dressing met stukjes mandarijn, grapefruit, druiven, walnoten en rozijnen.
• Snijd de knolselderij in blokjes en kook ze mee in een pompoensoep, groenten-, tomaten-, bonen-, of erwtensoep.
• Blokjes selderij zijn ook lekker in gemengde groentenschotels en smaken goed bij peulvruchten. Gebruik eventueel wat verse blaadjes van de knolselderij-met-loof naar smaak in de soep, in een groenteschotel of heel fijngeknipt in salades.

(Knol)venkel

Komkommer

Koolraap, meiraapjes, herfstraapjes, boterknolletjes

Ráápjes?
• Raapjes zijn vitaminerijk en caloriearm. Vóór de komst van de aardappel was raap een belangrijk voedingsmiddel en vormde de basis van vele menu's. Rauw hebben ze een frisse smaak en zijn ze zeer geschikt om te verwerken in salades. U hoeft ze niet te schillen. Snijd het onderkantje en eventueel bovenkantje eraf, snijd de knolletjes in plakjes en kook de groente in een laagje water.
• Alle recepten met koolrabi en met koolraap kunt u ook met raapjes bereiden.
• Ook lekker: geraspt & rauw op een boterham met (oude) kaas en een likje mosterd.

Boterknolletjes
Deze gele knolletjes worden ook wel zandraap, boterraap of goudbol genoemd. Het is een oude, vergeten groente met een bitterzoete smaak. Licht pittig, ook wel te vergelijken met radijs. De knolletjes kunnen rauw worden gegeten, maar ook gekookt of gebakken. Eventueel begeleid door een kerrie- of notensausje. Of verwerkt in een stamppot.

Koolrabi

*TIP* Koolrabi schillen
aan de wortelkant royaal, aan de bovenkant niet, daar alleen afpellen. De jongste blaadjes zijn ook eetbaar.

Koolrabi superschmelz is een echte bewaargroente. Met zijn dikke schil kan hij in de winter nog veel weken in de koeling bewaard worden. Dit in tegenstelling tot zijn zomerse zusje. Het is dan wel belangrijk dat de schil er ook goed afgehaald wordt, anders zoek je zijn naam ‘superschmelz’ tevergeefs terug: snij bij de wortelstok een dik stuk eraf. Schil dan vanaf de onderkant zeker ½ cm dik. Onder de eerste zachte laag zit vaak nog een houtig randje. Dichter bij het groeipunt kun je dunner schillen. Zo blijft een malse kern over. Hij is lekker om rauw te eten in dunne plakjes (zoet).
Gekookt is koolrabi lekker in blokjes met een witte saus.

Krielaardappels

Krulandijvie

zie Andijvie

Mais

zie Suikermais

Paars mosterdblad

Paarse bladmosterd of paars mosterdblad is een bladmosterd met fijn ingesneden paarse blaadjes met een pittige smaak. Het kan gekookt als spinazie en als roerbakgroente gegeten worden. Of gebruik de blaadjes in slaatjes om een pittige toets te geven.
Ook recepten voor raapstelen zijn geschikt voor bladmosterd.

Paksoi

Paksoi is een snelgroeiende plant met sappige stelen en een frisse smaak. In het voorjaar een van de eerste groentes uit de koude kas. De binnenste bladeren en de witte stelen zijn ook rauw heel lekker met een romige dipsaus.

Palmkool

Paprika

Pastinaak

Peterselie

Persillade (peterseliedressing)

Peultjes

Pompoen

*TIP* Een pompoen laat zich makkelijker snijden als je hem eerst in zijn geheel 5 minuten kookt in water. Bewaar het kookwater voor de soep.

Portabella

Gevulde portabella's

Prei

Bewaartip • Om prei te bewaren kunt u deze ook, behalve in de koelkast, in uw tuin weer in de grond zetten. Het is een eenzaadlobbige plant die net als gras het groeipunt onderin heeft. De prei gaat dan ook gewoon weer wortels maken. Wel oppassen in april, want dan begint winterprei door te schieten en bloemen te maken. Ook mooi, maar niet meer eetbaar.

Pronkbonen

Pronkbonen lijken op snijbonen maar ze zijn langer en slanker, en de buitenkant is wat ruwer. Pronkbonen zijn jong in hun geheel eetbaar, van de oudere bonen zijn de zaden als peulvrucht te eten of te drogen.
Lekker:
- gekookt met een beetje boter, peterselie en peper,
- gekookt en afgekoeld in een salade
- roergebakken met knoflook en kip, geblust met ketjap
- met witte bonen als stamppot.
Recepten met snijbonen zijn ook geschikt voor pronkbonen. Eet pronkbonen niet rauw. Pronkbonen zijn in de koelkast 2-5 dagen houdbaar in een niet-afgesloten zak.

Raapstelen

*TIP* Variaties met raapstelen: in stamppot met uitgebakken spekjes en/of kaasblokjes; in salade met kruimels gorgonzola; in rauwkostsalade met geraspte wortel; geblancheerd in hartige taart.

Raapstelen zijn geschikt voor een lekkere stamppot. Tip voor een lekkere pittige variant: voeg blauwe kaas en cashewnoten toe.

Rabarber

Radicchio rosso / Roodlof

Roodlof is iets bitterder en pittiger dan witlof. Roodlof kan goed gebruikt worden als garnering. De rood-witte kleur doet het goed in salades en voorgerechten. Lekker in een frisse fruitsalade.

Radijs

Rammenas

Deze relatief onbekende radijsachtige heeft een aantal heilzame werkingen. Zo werkt rammenas versterkend en zuiverend op je gal, lever en luchtwegen. Een veelzijdige groente, die beslist wat meer in onze voeding geïntegreerd mag worden. Meestal wordt de rammenas rauw in plakjes gesneden (lekker op boterham met kaas) of geraspt bij slaatjes of andere gerechten. Je kan hem ook meekoken in een stoofpotje of apart stoven in boter of olijfolie, met een teentje look. Als je rammenas op deze manier klaarmaakt, doet de smaak denken aan raapjes.

*TIP* lees over De veelzijdigheid van rammenas

Rode kool

Romanesco

Romanesco is een zeer decoratieve bloemkool. Ze wordt ook wel torentjesbloemkool genoemd, heeft een zachte koolsmaak en is snel gaar. Romanesco kun je in elk bloemkoolrecept gebruiken.

Rucola

Schorseneren

*TIP* — Kook schorseneren in de schil, en pel daarna de schil eraf. Dit gaat heel makkelijk en u heeft geen last van het kleverige sap.

Selderij, bleekselderij, groenselderij

Groenselderij is een smaakvolle groente. De groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels.
Schijfjes groenselderij kunnen ev. in combinatie met andere groenten zoals wortel, prei, ui, tomaat, courgette etc. gestoofd worden. Ook is ze lekker in de soep.
Rauwe schijfjes groenselderij zijn heerlijk in een gemengde salade. Met een dipsausje erbij zijn de rauwe stengels een kruidige en sappige traktatie. Stoof in stukjes gesneden groenselderij met een scheutje water en een klontje boter in 15 min. gaar of gebruik het als smaakmaker in soepen, salades en stoofschotels.
Rauwe schijfjes groenselderij geven een gemengde salade een pittig smaak- en kleuraccent. Gebruik eventueel wat verse blaadjes van de selderij naar smaak in de soep, in een groenteschotel of heel fijngeknipt in salades.

Sla

Kropsla

Bataviasla

Bindsla

Bindsla, ook wel Romeinse sla genoemd, is een stevige soort sla. Het blad van deze sla is stevig en zowel geschikt om te stoven als om rauw als salade te eten. Heerlijk rauw in reepjes gesneden in een stamppot met (vegetarische) worst of spekjes. Andijvierecepten zijn geschikt voor deze slasoort. Ook is bindsla heel geschikt om in een soep of stoofschotel te verwerken en om als salade te eten. Bindsla is in een natte (thee)doek in de koelkast een aantal dagen te bewaren.

Eikebladsla

IJsbergsla

Diverse salades

zie ook Radicchio rosso en Veldsla

Snijbiet, zilverstelen en mangold

Snijbiet wordt ook wel warmoes genoemd. Het groene blad wordt gekookt als spinazie. Ook de dikke, witte of rode bladnerf en de stengels kunnen gekookt of gestoofd worden. Bewaar de snijbiet maximaal enkele dagen in de koelkast. Deze groente werd vroeger veel gegeten, een oud-Nederlands gezegde luidt dan ook:
Op roggestoet en snijbietstengels
gedijen zelfs de domste bengels.

Mangold is geen paksoi, maar snijbiet. Het is een stevige bladgroente, waarvan zowel de steel als het blad te gebruiken is.

Snijbonen

*TIP*
“Help, wat moet ik met snijbonen, ik heb ook niet zo’n mooi apparaatje om ze fijn te snijden en ik wil ze ook niet inpekelen voor de volgende kerst.” (grapje). Geen probleem: met snijbonen kun je zo ongeveer álle bonengerechten maken, gewoon niet al te klein snijden.

Snijbonen eenvoudig klaarmaken
Snijd de punten van de bonen en trek zonodig de draad ermee af. Was de bonen en snijd ze in stukken van enkele centimeters of dunner. Je kunt ze ook met een molentje fijnsnijden of met de keukenmachine. Kook de bonen beetgaar in een beetje water met een snufje zout in ongeveer 15 min. Giet de boontjes af en bewaar het vocht eventueel voor een sausje. Roer een klein klontje boter door de warme boontjes.

Spekbonen

Sperziebonen

Bereidingstips
Je kunt sperziebonen op z'n Hollands bereiden met een klontje boter en wat versgeraspte nootmuskaat, maar sperziebonen hebben veel meer in hun mars. Je maakt de maaltijd opeens veel spannender als je de sperziebonen even omschept met in olijfolie gebakken plakjes knoflook en reepjes gedroogde tomaat. Of met een bosuitje in flinterdunne ringetjes en wat fijngehakte verse oregano. En als je sperziebonen in een salade gaat verwerken, spoel ze dan direct na het koken in een vergiet met koud water. Hierdoor stopt het kookproces direct en blijven de boontjes echt knapperig.

Spinazie

Spitskool

Spruitjes

Stoofperen

Suikermais

Taugé

zie Kiemen

Tomaat

Tuinbonen

Tuinbonen hebben grote viltachtige peulen. Alleen de boontjes die in de peulen zitten worden gegeten. Tuinbonen worden traditioneel vaak gegeten in combinatie met bonenkruid en ham. Eenmaal gedopt, verkleuren ze snel.
Tuinbonen hebben van zichzelf een lichtbittere smaak. Als je het grijsgroene velletje van de bonen verwijdert, verdwijnt de lichtbittere smaak (dubbeldoppen): dompel de gedopte bonen 3 minuten in ruim kokend water met zout, laat ze uitlekken en verwijder dan het grijsgroene velletje. De tuinbonen dan nog 5 minuten koken.
Tuinbonen zijn niet rauw te eten vanwege een giftige stof, die door het koken echter verdwijnt.

Uien

Veldsla

Venkel

zie Knolvenkel

(Winter)postelein

Witlof

Witte kool

Wortel, peen, bospeen, winterpeen, regenboogpeen

Wortelpeterselie

Wortelpeterselie is een kruidige witte wortel met een smaak die vergelijkbaar is met bladpeterselie, net zoals knolselderij de smaak heeft van bladselderij. Wortelpeterselie is rijk aan vitamine A1, B2 en C en heeft veel waardevolle mineralen.
Schrob en was voor gebruik de wortel schoon (evt. dun schillen). Ze kan op verschillende manieren, zowel rauw (geraspt) als gekookt gegeten worden. Deze groente is heerlijk in soepen, sauzen, stoofschotels, stamppotten en gemengde groenteschotels. Recepten voor knolselderij en pastinaak zijn ook goed voor wortelpeterselie te gebruiken. Bewaar wortelpeterselie maximaal een week in een vochtige doek in de koelkast.

Yacón

Yacon wordt ook appelwortel genoemd en dat beschrijft de smaak best goed.
De wortel ziet er eigenlijk niet heel spannend uit: weinig kleur, weinig vorm, maar van binnen is-ie mooi sappig, knapperig en friszoet van smaak. Voor ons als telers extra mooi, dat de plant voor zijn eigen opvolgers zorgt: onder de grond zitten niet alleen de eetbare wortelknollen, maar ook dicht aan de groeipunt kleine ronde broedknollen, die volgend voorjaar weer geplant kunnen worden voor de volgende generatie yacon.
Maar: voor je echt van de yacon kunt genieten, moeten de knollen direct na de oogst warmte hebben, en dan liefst boven de 20°C. Wij hebben dus een paar dagen 8 kratten yacon naast onze houtkachel gehad en flink gestookt. Zo worden ze al best zoet. Als u ze zelf toch nog iets zoeter wilt, laat ze dan nog een dag op een hele warme plek liggen. Daarna: òf opeten, òf weer koelen, anders worden ze slap.
Rauw is de yacon het lekkerst.

Zoete bataat (Zoete aardappel)

Zoete bataat
Ondanks de naam is bataat of zoete aardappel is geen familie van de aardappel. De bataat hoort tot de winde-familie. Het is de knolvormige wortel van een slingerachtige plant die oorspronkelijk uit Mexico komt. Bataat bevat meer calcium, ijzer en vitamine A en C dan de aardappel. Je kunt de bataatknol schillen, in stukken snijden en dan koken of in de schil koken en naderhand de schil er afpellen. Als puree of frietjes klaargemaakt een ware lekkernij voor kinderen. Veel recepten voor pompoen zijn ook geschikt voor de bataat vanwege de overeenkomst in smaak en structuur.